zaterdag 9 maart 2013

Bevallen, pijn en de doula

Angst voor pijn bederft voor veel vrouwen hun zwangerschap - vooral de eerste keer - en maakt zelfs dat sommigen hun kinderwens maar helemaal in de ijskast zetten. Het aanbod van pijnbestrijding in ziekenhuizen speelt in op deze angst. Bange vrouwen zien deze medicatie als een recht, dat ze opeisen. 

Ook doula's krijgen te maken met vrouwen die van hen maar één ding willen: de garantie dat het geen pijn zal doen. Die garantie is natuurlijk niet te geven. Ook chemische pijnbestrijding helpt niet altijd en bij iedereen. De bevalling blijft een onzekere gebeurtenis en daardoor voor velen een bron van angst en zorgen.

Op zich is het helemaal niet gek dat we zo bang zijn voor de pijn die we verwachten. Je kunt je er nog niet veel bij voorstellen en pijn is in je fantasie altijd erger dan in het echt. Misschien heb je wel enge verhalen gehoord van je moeder of vriendinnen, of beelden van bevallingen op televisie gezien die maken dat je denkt: zoiets vreselijks kan ik niet verdragen.

Ook speelt er een psychologisch verschijnsel mee genaamd 'focalisme'. Dat is de menselijke neiging om de effecten van toekomstige gebeurtenissen heel eenzijdig in te schatten. Bijvoorbeeld: als ik de oudejaarsklapper/jackpot/hoofdprijs win, zal ik de rest van mijn leven gelukkig zijn. Maar ook in het leven van een miljonair is pijn en ongemak. Je kan nog net zo goed je teen stoten, ernstig ziek worden of een dierbare verliezen. Andersom denken veel mensen dat het eindigen van een liefdesrelatie ook het einde van de wereld zal betekenen. Maar als je geliefde je echt verlaat, blijkt het leven naast het liefdesverdriet toch gewoon door te gaan. Je vrienden, je werk en allerlei dagelijkse dingen blijken welkome afleiding te bieden en al snel ga je weer je gewone gang.

Focalisme speelt mee rond de bevalling als we alleen kijken naar de pijn waar we zo bang voor zijn. Een zekere mate van pijn en ongemak hoort erbij, dat is onvermijdelijk gezien de heftigheid van het natuurlijke proces dat een bevalling is. Maar daarnaast zullen we nog allerlei andere ervaringen hebben. De steun van onze partner bijvoorbeeld, of het meeleven en helpen van het ziekenhuispersoneel. Een kop thee of een warme douche als je er zin in hebt, een moment van lekker wegdoezelen, en de blije verwachting dat je straks je kindje in je armen kan sluiten. Alles bij elkaar een rijke ervaring die de band met je kind kan versterken. De meeste moeders zeggen achteraf dat ze hun bevalling nooit hadden willen missen.

Als je erg gespannen raakt door je komende bevalling kun je er een doula bij zoeken. Dan kun je samen afspreken wat je prettig vindt en hoe zij daar voor kan zorgen. Een voet- of rugmassage, een hand om in te knijpen, muziek waar je van houdt, je warme sokken als je ze nodig hebt, bemoedigende woorden, met haar kun je een verlanglijstje maken voor de grote dag. Je beeld van de bevalling wordt er completer en meer realistisch door. Dat geeft je op voorhand extra zekerheid en rust tijdens je zwangerschap. En dan zal blijken dat jij net als miljarden vrouwen voor je en na je in staat bent om te bevallen en dit na te vertellen.