De stille kracht van de doula

Veel van wat ik als doula teweeg breng is voor de buitenwereld niet zichtbaar. En dat maakt soms dat wat kritisch gekeken wordt naar de meerwaarde van de doula. Wat doet zij nu eigenlijk meer dan de hele tijd bij de bevalling zijn en wat hand- en spandiensten te verlenen? Ik zal een tipje van de sluier oplichten. De doula komt namelijk al in actie tijdens de zwangerschap.

Een voorbeeld. Ik kom in contact met een vrouw die voor het eerst zwanger is en opziet tegen de bevalling. Het gaat volgens haar heel pijnlijk zijn en voor de veiligheid gaat ze in het ziekenhuis bevallen heeft ze besloten. En dan maar hopen dat de ellende niet te lang duurt en te niet te heftig is. Na ons eerste gesprek kijkt ze heel anders tegen haar bevalling aan. Ze heeft vertrouwen gekregen in het verloop van de bevalling. En ze gaat thuis bevallen. Wat is er gebeurd in de twee uur dat we in gesprek waren? Ik heb haar onder andere uitgelegd hoe een lichaam werkt tijdens een bevalling en welke omstandigheden daarbij positief werken. In het kort komt het hier op neer:

Je baby zet de bevalling in gang. Door de druk van zijn hoofdje wordt de baarmoedermond, die nog potdicht zit, geprikkeld. Het hormoon oxytocine gaat aan het werk. Oxytocine zorgt er voor dat het hormoon prostaglandinen aangemaakt wordt. En die zorgt ervoor dat je weeën gaat krijgen. Weeën zijn het samentrekken van de spieren van je baarmoeder. Je baarmoedermond gaat zacht worden en op een gegeven moment gaat die openen. Als de vliezen breken, zakt het hoofdje van je baby nog steviger tegen de baarmoedermond. En dat levert steviger weeën op. Die heb je nodig om volledig open te gaan. Als de weeën heel krachtig worden, gaat je lichaam endorfine aanmaken. Dat is een morfine-achtige stof die de pijn verzacht. Je wordt high van jezelf. Het is een natuurlijke pijnstiller. Je lichaam zit slim in elkaar! Als je volledig ontsloten bent ( de beroemde 10 centimeter), veranderen de ontsluitingsweeën in persweeën. Je krijgt drang om te gaan poepen, om je kindje te helpen eruit te komen door mee te gaan drukken tijdens een perswee. En heel langzaam, millimeter voor millimeter zakt je baby door je vagina om uiteindelijk geboren te worden.

Oxytocine is dus een heel belangrijk hormoon tijdens je bevalling. Dat hormoon werkt het beste als jij vol vertrouwen en ontspannen bent. De natuur heeft het zo geregeld, dat je sneller, prettiger en gemakkelijker bevalt als jij je veilig voelt. Dan kun jij je ontspannen en de aanwijzingen van je lichaam volgen. De oxytocine kan dan goed stromen. Als je bang bent en stress ervaart, verkramp je. Het hormoon adrenaline wordt actief. En dat levert geen goede weeën op en de weeën die je hebt zijn pijnlijker. Daar raak je sneller uitgeput van en denkt het niet zelf te kunnen. De vraag naar pijnstilling en andere ingrepen neemt dan snel toe. Adrenaline vertraagt en bemoeilijkt dus de bevalling. De natuur heeft het mooi geregeld. Maak er gebruik van! Als jij je lichaam kan vertrouwen omdat je het snapt, kun je ook meer jezelf vertrouwen, dat je het kan. Op eigen kracht, zonder uitgeput te raken. Zelfs er van genieten en vol verwondering zijn, dat je dit allemaal doet. Ik herinner de zwangere altijd aan haar mogelijkheden om zelf haar kind geboren te laten worden.

Daarnaast wijs ik ze er op dat helpt het wanneer je tijdens je bevalling omringd bent door mensen die je kent en vertrouwt. Een doula is een vertrouwd persoon. Je hebt haar namelijk zelf uitgekozen. Je kent haar goed tegen de tijd dat je gaat bevallen. En je kunt er van op aan dat ze bij je bevalling is, een hele geruststelling. Ook in een bekende omgeving zijn, is belangrijk om ontspannen en vol vertrouwen te blijven. Thuis is bekender en vertrouwder dan een ziekenhuis.

Hoe het is afgelopen met de vrouw uit het voorbeeld? Zij is thuis bevallen, vlot en geheel zelfstandig. Niemand die haar zei wat ze moest doen. Niemand die aan haar kwam. Dat was ook niet nodig, want ze liet zien dat ze haar bevalling volledig in eigen hand had. En in no time gleed haar kind in haar armen. Ze is trots op zichzelf, heeft verbaasd gestaan over haar eigen kunnen tijdens het baren, voelde zich vrij om de houding aan te nemen die prettig voelde en geluid te maken dat er zomaar uitkwam. En ik, de doula? Ik was bij haar, in stilte. Deed “niks”, maar was haar grote steun. Ze voelde zich veilig en meer in haar kracht, alleen omdat ik er was. Dit is de stille kracht van de doula. Ontdek het zelf en gun jezelf de onvoorwaardelijke, bevestigende, veilige ondersteuning van je eigen doula.