Gisteren stond een artikel in De Telegraaf met als titel: 'Vaders weren tijdens de bevalling'[1]. Een blogpost is te kort om op alle aspecten in te gaan; toch waag ik me aan een begin… Misschien komt er een (zinderende) discussie op gang.
De titel[2] van deze blog geeft een wat cliché beeld van hoe de (mannelijke) partner gezien wordt bij de bevalling: als iemand die 'erbij staat', niet goed wetend wat er van hem wordt verwacht, en wat hij kan doen. Michel Odent, bekend van zijn baanbrekend werk voor de waterbevalling en hands-off bevalling, stelt: "De aanwezigheid van een nerveuze partner zou een vrouw namelijk gespannen kunnen maken en daardoor de productie van oxytocine, een hormoon dat het bevallingsproces bevordert, kunnen vertragen. Dit zorgt ervoor dat vrouwen sneller op de operatietafel belanden." Als we ervan uitgaan dat stress besmettelijk is, en dat het bevallingsproces ook voor de partner heel spannend kan zijn, dan zou dit zeker waar kunnen zijn[3]. Een tijdje neigde ik in de richting van Odent's uitspraak. Ik zag soms ook de spanning en onzekerheid van de vaders, en probeerde ze daarin te steunen. Het was me ook duidelijk dat het invloed had op hun barende vrouw. Een enkele keer heb ik er zelfs aan getwijfeld of het wel 'goed' was dat de partner erbij was. Ik deed m'n best - 'de doula is er ook voor de partner' zoals ik zelf ook vaak gezegd heb. Of ik er altijd in slaagde, ik weet het niet zeker.
Tot ik bij de laatste bevallingen opmerkelijk rustige vaders zag. En dat waren niet allemaal vaders die ook in het dagelijks leven de rust zelve zijn… Toen ik daarover achteraf iets zei, zeiden de vaders nagenoeg hetzelfde: 'Ik zag dat mijn partner het goed maakte, dus voelde ik mij ook rustig.' Dat zette mijn wereld op z'n kop: de moeder die goed[4] in haar bevalling zit, maakt dat haar partner geen stress ervaart! En daardoor kon zij zich nog meer ontspannen, omdat ze zich zo gesteund voelde.
Hoe kwam het dan, dat de vrouw goed in haar bevalling kwam, ook in het bijzijn van haar (in aanvang misschien zenuwachtige) man? Gedeeltelijk kon ik het uitleggen door de 'traditionele' doula-rol: het aanwezig zijn, de rust, de bevestiging dat wat zich voordoet normaal is, waardoor de vrouw en ook haar partner zich kunnen ontspannen. Maar toch, dat bevredigde me niet helemaal. Was er in de voorbereiding iets anders gegaan? Of tijdens de bevalling? Kon ik overeenkomsten ontdekken?
Als ik terugkijk, was er bij al deze stellen een moment in de zwangerschap dat er een conflict of dieper verschil van mening was, dat naar elkaar toe werd uitgesproken - echt in alle eerlijkheid, zonder eromheen te draaien. Een aantal keer in mijn bijzijn; ik bleef dan in mijn doula-rol: 'holding the space', vooral luisterend, soms een vraag stellend, en heb op momenten geholpen de communicatie helderder te krijgen. In de tijd erna zag ik dat dit proces de partners dichter naar elkaar toe had gebracht. Kan het zo zijn dat doordat de vrouwen hun gevoelens, gedachtes, angsten, hoop en behoeftes hadden gedeeld met hun partner, en vice versa (essentieel!) dat er een bepaalde intimiteit en begrip waren ontstaan, die er daarvoor niet waren? Waardoor zij allebei zich al voorafgaand aan de bevalling meer begrepen en gezien voelden? Dat dit een bodem had gelegd voor een ontspanning in de relatie, die de partners ten goede kwam tijdens de bevalling (en zeker ook in de periode erna!)?
Voorlopig houd ik dit als werkhypothese aan: 'de aanwezigheid van de vader tijdens de bevalling komt de moeder ten goede als voorafgaand aan de bevalling beide partners zich gezien en gehoord voelen in hun behoeften en angsten, en zich door de ander gesteund en gewaardeerd voelen.' Mocht mijn inzicht veranderen, dan kom ik op dit onderwerp terug.
Ik ben benieuwd naar jullie gedachtes en ervaringen!
Joyce
www.embracingbirth.nl
[1] http://www.telegraaf.nl/vrouw/ouder_kind/21486449/___Vaders_weren_bij_bevalling___.html, en het nieuwsartikel waar het op gebaseerd is: http://news.bbc.co.uk/2/hi/8377099.stm
Een post van iemand die vindt dat de vader erbij moet zijn: http://www.telegraph.co.uk/women/mother-tongue/9936276/A-father-belongs-in-the-delivery-room.html en iemand die vindt van niet: http://www.telegraph.co.uk/women/mother-tongue/9936269/Keep-Daddy-out-of-the-delivery-room.html
[2]De titel verwijst naar de korte film 'Ik stond erbij' over vaders tijdens de bevalling: https://ikstonderbij.nl
[3] Of Odent alleen mannelijke partners bedoelt, of ook vrouwelijke, dat weet ik zo gauw niet. Ik houd het er even op dat hij het over vaders heeft, omdat een man niet de biologische imprint heeft dat zijn lijf zou weten hoe het moet bevallen (hoewel… hij is natuurlijk wel zelf ooit geboren). Enfin, ik houd het even 'op de vader'.
[4] goed, in de zin van: in zichzelf gekeerd, haar weeën opvangend op haar manier, niet afgeleid.
