Vragen naar de (on)bekende weg

Ik ben dol op het woord 'waarom'. Waarom? (kijk, daar heb je het al). Omdat het mijn horizon verbreedt, mijn kennis  en weten vergroot. En vooral: omdat het mijn keuzemogelijkheden vergroot en ik bevestigd word in mijn 'onderbuikgevoel'. Daar word ik een sterker en blijer mens van. Een ander aspect van vragen naar het 'waarom' is dat je goed leert luisteren. Als je de vraag wel stelt maar het antwoord niet - of maar gedeeltelijk - hoort, mis je essentiële, waardevolle informatie. Wat heeft dit met de doula te maken? En met de zwangere en straks bevallende vrouw? Nou, meer dan je denkt.

Elke zwangere die ik spreek heeft een eigen visie en gevoel bij haar zwangerschap en komende bevalling. Op basis daarvan zal ze keuzes maken en die zullen haar beleving en ervaring beïnvloeden. Als je zwanger wordt, zijn er enorm veel dingen waar je over gaat nadenken en keuzes in gaat maken. Daarnaast ervaar je van alles waar je ook rekening mee wilt houden. Kortom: het is een roerige periode, die negen maanden. Hoe jij je zwangerschap en bevalling beleeft, is van grote invloed op het beeld dat je van jezelf hebt en draag je je leven lang verder met je mee.

Een voorbeeld: ik sta op een beurs en kom in gesprek met een oudere dame. Uiteraard spreken we over bevallen. Op een gegeven moment vraag ik naar haar bevalervaring. Binnen de kortste keren staat ze, dertig jaar na dato, te huilen vanuit het diepst van haar hart. Want indertijd is haar bevalling haar uit handen genomen. Er is er niet naar haar geluisterd op cruciale momenten, want ze moest niet zeuren, ze moest even doorzetten en noem maar op. Kortom: ze huilt om het verlies van haar autonomie. En nu hoort ze dat het niet zo had gehoeven, dat haar gevoel klopte. Toentertijd en nu nog. Ik leef met haar mee, heb oog en oor voor haar nog steeds rakende ervaring. Dat is helend.

Deze ervaring was dertig jaar geleden, maar helaas zie ik het als doula nog regelmatig gebeuren. Dat zwangeren luisteren en zich voegen naar de deskundige en zich soms al te snel neerleggen bij scenario’s die ze niet passend vinden. En denken dat er geen alternatief is. Ze stellen de 'waarom'-vraag niet en durven te weinig naar hun eigen behoeftes te luisteren. Helaas is bevallen op andermans tempo, visie en plek niet bevorderlijk voor een goede bevalervaring. Daarom is de waarom-vraag zo belangrijk. Zodat je als zwangere ontdekt en helder krijgt wat jij nodig hebt om goed te kunnen bevallen. En dat je op zoek gaat naar degene die je daarbij ondersteunt en volgt, in plaats van aanstuurt en beperkt. Er is echt meer mogelijk dan je denkt. Als je maar vraagt en op zoek gaat naar een bevredigend antwoord en een luisterend oor.

Gesprekken met een doula zijn hierbij een fantastisch hulpmiddel. Een doula luistert, geeft je alle ruimte om te vertellen wat je op je hart hebt. Ze stelt de waarom-vraag als jij dat zelf niet doet, en als zij vermoedt dat meer informatie inzichtelijk kan zijn. Ze heeft alle tijd voor je, want persoonlijke dingen helder krijgen vraagt vaak veel aandacht. Alle aspecten van de bevalling worden met je doorgenomen, zodat je zicht krijgt op hoe bevallen voor jou werkt en wat jij daarvoor nodig hebt. De doula helpt je om de juiste mensen en plek te vinden om geboorte te kunnen geven op jouw wijze. Ik merk elke keer weer hoe belangrijk de voorgesprekken zijn, omdat ze het bewustzijn en de eigen kracht enorm vergroten. Dat creëert een veilige basis van waaruit je kunt bevallen. En voorkomt dat je achteraf zegt: “Als ik dat had geweten, dan had ik……..” Maar je kunt je bevalling niet overdoen.

Daarom is het bespreken van geboortewensen met een doula zo belangrijk. Daarom is contact met een neutrale, betrokken vrouw zo heilzaam. Daarom is de doula een welkome aanvulling in geboorteland. En jij, zwangere: waarom heb jij (nog) geen doula?