Ziek of gezond?

Na een fikse operatie sta je tegenwoordig soms dezelfde dag alweer op straat. Ze kunnen je niet snel genoeg het ziekenhuis uit werken en als het maar even kan word je door de huisarts of praktijkassistent behandeld. Behalve als je moet bevallen, dan wordt er juist alles aan gedaan om je in het ziekenhuis te krijgen.

Een al wat ouder bericht uit de NRC werpt een vraag op die ik mezelf al eerder stelde: waarom behandelen we in Nederland zwangerschap en bevalling als gevaarlijke ziektes? Drie Maastrichtse wetenschappers op het gebied van de verloskunde constateren dat veel chronische zieken tegenwoordig buiten het ziekenhuis worden behandeld, terwijl de zorg bij zwangerschap en geboorte zich juist verplaatst van buiten naar binnen de ziekenhuismuren. Zo, zeggen ze, komen zwangeren van 'gezondenland' terecht in 'ziekenland'.

Net als de huisarts kan je verloskundige je voor onderzoek naar de specialist sturen. Maar ben je eenmaal bij de gynaecoloog geweest, dan is er geen weg terug, zoals bij andere specialisten. Je blijft nu onder gynaecologische controle en de kans is groot dat je ook in het ziekenhuis zult bevallen. In 'ziekenland' is vooral oog voor afwijkingen en risico's. Daarom wordt er soms sneller medisch ingegrepen dan strikt noodzakelijk is. Dat maakt de gezondheidszorg duurder en het versterkt het beeld dat kinderen krijgen riskant is, en dat je beter niet thuis kunt bevallen. Hoewel onderzoek uitwijst dat dat minstens even veilig is.

Een nare ziekte die wel negen maanden duurt en eindigt met een operatie. Je moet er voor naar de dokter, en naar het ziekenhuis. Je kan niet werken, moet met verlof of een beroep doen op je arbeidsongeschiktheidsverzekering. Je moet speciale supplementen slikken. Je mag bepaalde dingen niet eten. Steeds ligt de nadruk op wat je allemaal niet kan en mag, op kwaaltjes en op pijn. Dat verklaart misschien waarom sommige zwangere vrouwen hun verlof zo lang mogelijk uitstellen en op hun kraambed nog in de weer zijn met hun smartphone en laptop om toch maar vooral geen dag werk te missen. Logisch: zij willen niet voor ziek, zwak en misselijk aangezien worden (ook al voelen ze zich 's morgens misschien niet altijd even fit).

Maar je bent als zwangere helemaal niet ziek, je bent eigenlijk méér dan gezond! Je bent gezond voor twee, en zelfs gezond voor de hele mensheid. Je bent bezig met het leveren van een enorme prestatie: het bouwen van een nieuwe wereldburger. Zie het als een vorm van topsport, waarvoor je fysiek en mentaal in optimale conditie moet zijn. Natuurlijk heb je goede ondersteuning nodig van je begeleidingsteam. En daar hebben ze in het ziekenhuis nu juist weinig kaas van gegeten.